طب سوزنی
طب سوزنی در زبان
انگلیسی با نام “Acupuncture” شناخته میشود. در ایران این طب حدود 40 سال
است که راه خود را باز کرده است. در این طب سوزن هایی بسیار نازک را در سطح
پوست وارد می کنند تا به این ترتیب عصب آن ناحیه تحریک شود. ورود سوزن می
تواند به تحریک سیستم ایمنی بدن، افزایش گردش خون در ناحیه، کاهش درد و
بهبود زخم کمک نماید.
طب سوزنی چگونه عمل می کند؟
طب سوزنی معتقد به وجود کانال های انرژی می باشد. متخصصین طب سوزنی عقیده دارند این کانال ها بدن ما را فرا گرفته اند. در این کانال ها انرژی یا چی (Chee) جریان دارد. به عقیده متخصصان طب سوزنی اگر این نیرو به خوبی در بدن در جریان باشد و به همه قسمت های بدن برسد آنگاه فرد سلامت روحی و جسمی دارد اما اگر این کانال های انرژی بسته شوند و انرژی به شکل نامتعادلی در بدن جریان داشته باشد آن هنگام است که بدن دچار بیماری می گردد. پزشکان چینی سال ها مطالعه کرده اند تا نقاط ورودی سوزن به بدن را بشناسند. هر نقطه ورودی مربوط به یک عضو یا اندام خاص است و طب سوزنی راهی برای رفع انسداد و متعادل کردن انرژی از طریق این نقاط است.
فلسفه طب سوزنی
براساس اعتقادات سنتی طب چینی انرژی یا همان "چی" بر روی خطوطی درون و بیرون بدن به نام مریدیان در حال حرکت هستند، هرچقدر این مسیرها هموار باشند حرکت انرژی به سهولت انجام می شود اما اگر در جایی از بدن فرو رفتگی یا برآمدگی بر مسیر انرژی وجود داشته باشد، بدن با افزایش یا کاهش انرژی در آن نقطه همراه می شود. چینی های باستان بر این باور بودند که بیماری در عدم تعادل حرکتی انرژی است. اگر برجستگی و فرورفتگی های مسیر انرژی (مریدیان) هموار شوند، فرد به تعادل انرژی بازگشته و سلامتی خود را به دست می آورد. حال هموار کردن این مسیر با فرو کردن سوزن های خاصی در اندازه، جنس و ضخامت مختلف صورت می گیرد. بر طبق طب سنتی چینی دو نیروی مخالف هم (یین و یانگ) در جهان و در بدن انسان وجود دارند. در حالتی که انسان سالم است این دو نیرو در بدن در تعادل هستند. انرژی حیات که انرژی "چی" نام دارد و در تمام بدن در جریان است این دو نیرو را در تعادل نگه می دارد. حال اگر چیزی سبب مسدود شدن جریان "چی" در بدن شود و تعادل یین و یانگ از بین برود فرد بیمار می شود. در سوزن درمانی متخصص با تشخیص بیماری و با استفاده از سوزن های باریک مخصوص طب سوزنی به جریان انرژی "چی" در بدن کمک میکند و سبب بهبود عملکرد کلی بدن می شود. تعداد جلسات درمان و تعداد و نقاط سوزن درمانی به نوع بیماری فرد و تشخیص متخصص بستگی دارد.
مفهوم طب سوزنی
اعتقادات اولیه و سنتی چینی‌ها، همراه با علم سنتی گیاهی، طب سوزنی و دانش‌های سنتی بر مبنای سلامتی، علم پزشکی سنتی چینی (TCM) را به وجود آوردند. سوزن درمانی بخش مهمی از طب سنتی چین است که به باور وجود نیروی زندگی (نیروی چی) در بدن انسان اتکا دارد. براساس این اعتقاد "چی" از طریق ارگان‌های بدن (اندام‌های زنگ فو) در بافت‌های پوست، ماهیچه‌ها، تاندون‌ها، استخوان‌ها و مفاصل جریان دارد و در بدن گردش میکند. خطوطی که نیروی چی را در بدن هدایت میکنند "مریدین" نام دارند. در طب سوزنی، سوزن‌ها در نقاطی قرار می‌گیرند که گذرگاه‌های انرژی هستند.
در طب سوزنی این اعتقاد وجود دارد که باد، سرما و رطوبت باعث انسداد برخی نقاط در مسیر گردش نیروی "چی" می‌شوند و متخصصان در سوزن درمانی با فروبردن سوزن در این نقاط خاص سبب درمان و تسکین درد خواهند شد. کارشناسان این علم، برای یافتن الگوی درمان ابتدا شخص را معاینه میکنند. بررسی رنگ و شکل زبان، قدرت نسبی نقاط پالس و بوی نفس از معاینات اولیه و مهم محسوب میشود.
تئوری پین و یانگ پایه‌ای‌ترین مفهوم در طب سوزنی است. دراین طب باور براین است که جهان هستی از تعامل و ترکیب این دو نیروی متضاد به حیات خود ادامه میدهد. هر اندام بدن نیز درون خود "یین و یانگ" دارد. مجموعه یین و یانگ بدن در حالت بهینه و سلامت در تعادل است. اما بیماری هنگامی عارض میشود که تعادل میان یین و یانگ بیش از حد نوسان‌های معمول برهم بخورد .در صورت افزایش یانگ (و کاهش یین) بیماری با طبیعت گرم و در صورت افزایش یین (و کاهش یانگ) بیماری با طبیعت سرد ظاهر میشود.
پایه علمی تخیلی مدرن طب سوزنی
تحقیقات و بررسی‌های علمی وجود نیروی "چی" در بدن را رد میکنند. مقاله‌های منتشر شده در این زمینه طب سوزنی را یک مفهوم شبه علمی توصیف کرده که در اکثریت درمان‌های آن هیچ اقدام منطقی وجود ندارد و بیشتر بر اساس دانش علمی مربوط به سلامت و مراقبت‌های بهداشتی است که در حال حاضر به طور گسترده توسط جامعه علمی مورد پذیرش متخصصان است. در برخی موارد هم متخصصان طب سوزنی درباره نحوه تشخیص بیماری و درمان‌هایی که باید صورت بگیرد با هم اختلاف نظر دارند. ولی امروزه همه کارشناسان، سوزن درمانی را به عنوان یک راه درمان موازی با راه‌های درمان پزشکی و علمی به عنوان روشی تکمیلی و برای تسکین درد پذیرفته اند.
برخی مطالعات نشان میدهد طب سوزنی باعث ایجاد یک سری حوادث در سیستم عصبی مرکزی بدن افراد میشود و تغییر شکل مکانیکی پوست توسط سوزن طب سوزنی باعث آزاد شدن آدنوزین خواهد شد. تاثیر طب سوزنی در اختلالات گوارشی ممکن است به اثرات آن بر سیستم عصبی پاراسمپاتیک و سمپاتیک مرتبط باشد. طب سوزنی همچنین اثر ضد التهابی دارد که می تواند باعث فعال شدن عصب واگ و غیر فعال شدن ماکروفاژهای التهابی شود.
تاریخچه طب سوزنی
طب سوزنی یکی از قدیمی‌ترین شیوه‌های طب سنتی چینی است. گرچه بسیاری از مورخان معتقد هستند که طب سوزنی در چین آغاز شده است، اما در زمان دقیق آن روایت‌های متناقضی وجود دارد. تاریخچه استفاده از طب سوزنی در کشور چین به دوران نوسنگی بازمی‌گردد. در آن زمان از سنگ‌های نوک تیزی به نام "بیان شی" به جای سوزن‌های امروزی استفاده می‌شد. سوزن‌های سنگی طب سوزنی مربوط به ۵۰۰۰ سال پیش توسط باستان‌شناسان در چین کشف شده‌است، ولی برخی محققان دلیل استفاده از این سنگ‌ها را در طب سوزنی تایید نکرده‌اند. چرا که امکان دارد چینیان باستان برای درمان آبسه‌ها از این سوزن‌های سنگی استفاده کرده باشند.
نخستین کتاب چینی که در مورد طب سوزنی نوشته شده است، کتاب "طب داخلی کلاسیک امپراطور زرد" نام دارد که حدود ۲۳۰۰ سال پیش تالیف شده است. این کتاب از انواع سوزن‌های فلزی، گذرگاه‌های انرژی در بدن و نقاط خاص روی آنها، انواع روش‌های فروکردن سوزن در بدن و بیماری‌های قابل درمان با طب سوزنی بحث کرده است. بر اساس یک مقاله درباره رماتیسم، اولین مدارک "تشخیص و درمان سازماندهی شده" برای درمان رماتیسم از طریق طب سوزنی در حدود ۱۰۰ سال قبل از میلاد دربخشی از کتاب پزشکی " طب داخلی کلاسیک امپراطور زرد " بوده است.
باستان‌شناسان سوزن‌های طلایی و نقره‌ای را در آرامگاه لیو شنگ با قدمتی حدود ۱۰۰ سال قبل از میلاد پیدا کرده‌اند که اولین شواهد باستان‌شناسی طب سوزنی هستند. گرچه مشخص نیست که هدف چینی‌های باستان از استفاده این سوزن‌ها چه بوده است. همچنین در تحقیقات تاریخ‌شناسان مومیایی ۵۰۰۰ سالهای با خالکوبی‌های خاص یافت شده است. این خالکوبی‌ها در نقاطی هستند که در طب سوزنی برای درمان کمردرد و دردهای شکمی استفاده میشود. مورخان پس از بررسی‌های بیشتر دریافتند که این مومیایی از مشکلات کم و دردهی شکمی رنج می‌برده است.
تصویب قانونی طب سوزنی
مدت‌هاست که استفاده از سوزن زنی در چین، ایالات متحده، استرالیا، اروپا و نوردیک تصویب شده است. اما استفاده از سوزن درمانی در فنلاند بسیار کمتر است. این نوع درمان در چین بسیار گسترده عمل میکند و در اروپا یکی از شایع‌ترین روش‌های پزشکی جایگزین محسوب میشود. از سال ۲۰۰۴ در سوئیس طب سوزنی به عنوان جایگزینی رایج برای دارو تبدیل شده است. در سال ۲۰۰۹ در انگلستان در مجموع، ۴ میلیون درمان طب سوزنی صورت گرفته است. در ژاپن برآورد شده است که ۲۵% مردم در بعضی مواقع طب سوزنی را امتحان میکنند. در اوایل سال ۲۰۱۰، بیش از ۱۴ میلیون آمریکایی گزارش کردند که به طور مرتب از سوزن درمانی به عنوان بخشی از مراقبت‌های بهداشتی خود استفاده میکنند.
سوزن طب سوزنی
شایع‌ترین مکانیزم تحریک نقاط خاص درطب سوزنی، نفوذ به پوست
با سوزن‌های نازک فلزی است که به صورت دستی انجام میشود. گاهی نیز ممکن
است سوزن‌ها با روش الکتریکی (الکتروکنوپناتور) تحریک شوند.
- سوزن‌های طب سوزنی به طور معمول از فولاد ضد زنگ ساخته می‌شوند که پس از طی فرایندی آن را انعطاف پذیر میکنند.
- سوزن‌ها معمولا باید بعد از هر بار استفاده دور انداخته شوند.
- سوزن‌هایی که قابل استفاده مجدد باشند، باید پس از هر استفاده استریلیزه شوند.
- اندازه سوزن‌ها بین ۱۳ تا ۱۳۰ میلی‌متر (۰.۵۱ تا ۵.۱۲ اینچ) هستند.
- سوزن‌های کوتاه‌تر در نزدیکی چهره و چشم‌ها و سوزن‌های بلند در مناطق با بافت‌های ضخیم استفاده می‌شوند.
- قطر سوزن از ۰.۶۶ میلی‌متر (۰.۰۰۶ سانتی‌متر) تا ۰.۴۶ میلی‌متر (۰.۰۱۸ اینچ) متفاوت است.
- سوزن‌های ضخیمتر برای بیماران قوی با عضلات ورزیده استفاده میشود.
- همچنین سوزن‌های نازک ممکن است انعطاف‌پذیر باشند و برای قرار دادن صحیح آنها ممکن است به لوله‌های خاصی نیاز باشد.
- از دیگر انواع سوزن می‌توان به سوزن‌های سه لبه اشاره کرد. ژاپنی‌ها از سوزن‌های بسیار نازکی استفاده میکنند که اغلب به صورت سطحی و گاهی بدون نفوذ به پوست مورد استفاده قرار می‌گیرند و توسط لوله راهنمایی احاطه شده‌اند که اختراعات قرن هفدهم در چین و غرب است.
- طب سوزنی کره‌ای از سوزن مس استفاده میکند و تمرکز بیشتری روی دست دارد.
- در طب سوزنی آلمانی نیز براساس کمینه یا بیشینه انرژی در نقطه ای از سوزن های متفاوت استفاده می کنند.
نحوه استفاده از سوزن در طب سوزنی
برای استفاده از سوزن‌ها، ابتدا باید پوست ضدعفونی شده باشد. سوزن‌ها اغلب با یک لوله راهنمای پلاستیکی به بدن وارد می‌شوند. متخصصین این طب برای وارد کردن سوزن‌ها به پوست از شیوه‌های مختلفی نظیر چرخش یا حرکت به بالا و پایین روی پوست استفاده میکنند. از آنجا که بیشترین درد در لایه‌های سطحی پوست احساس میشود، توصیه کاردانان این روش درمانی، فرو کردن سریع سوزن در پوست است. اغلب سوزن‌ها با دست تحریک می‌شوند تا حس ناخوشایند موضعی و درد ناشی از سوزن برای بیماران کاهش پیدا کند. بی‌شک میزان مهارت متخصص سوزن درمانی روی چگونگی درج سوزن تاثیر می‌گذارد و ممکن است فرد آن‌قدر ماهر باشد که بتواند سوزن را بدون درد وارد پوست کند.
تحقیق و بررسی بر نحوه عملکرد طب سوزنی
بررسی‌ها و تحقیقات نشان داده است برخلاف اداعاهای صورت گرفته درباره نیروی "چی" مبنی بر هدایت جریان "چی" از طریق مریدیان‌ها، عموما جایی که سوزن‌ها وارد می‌شوند، مهم نیست بلکه تعداد سوزن‌ها و جلسات مهم است. این تحقیق همچنین نشان داده نحوه قرار دادن سوزن، عمق فرو کردن آن، نوع، شدت تحریک و تعداد سوزن‌های مورد استفاده مهم هستند. گرچه طب سوزنی می‌تواند درد را کاهش دهد، اما اکثر تحقیقات نشان میدهد که اثرات طب سوزنی عمدتا به دلیل پلاسبو و تلقین درمانی است که اثرات کوتاه مدت دارد. بنابراین باید گفت دلایل کافی برای حمایت از این طب در مقایسه با درمان‌های اصلی پزشکی وجود ندارد و سوزن درمانی بهتر از درمان اصلی علمی و پزشکی نیست.
اما علی‌رغم تاثیرگذاری سوزن درمانی، آزمایشات و بررسی‌های متعدد نشان داده است این طب برای طیف وسیعی از شرایط موثر نیست. در واقع طبق بررسی‌های سیستماتیک، طب سوزنی در درمان و تسکین درد تاثیر چندانی ندارد. یعنی این روش، یک درمان مقطعی با تاثیر گذاری کوتاه مدت است که مزایا و اثرات طولانی مدت ندارد.
براساس نتایج به دست آمده از تحقیقات گسترده بر طب سوزنی، پلاسبو عامل بسیار موثری در اثر بخشی طب سوزنی است. همانطور که می‌دانید پلاسبو روشی است که در آن بیمار تحت معالجه واقعی قرار نمی‌گیرد و با تلقین درمانی به نتیجه می‌رسد. بیماری‌هایی نظیر پارکینسون یا دردهایی با منشا عصبی، با استفاده از روش‌های پلاسبو قابل معالجه هستند. طبق بررسی‌های انجام شده، استفاده از طب سوزنی در کمردردهای مزمن به عنوان یک مکمل درمان نه تنها موثر است بلکه از نظر هزینه‌های جانبی برای بیماران هم مقرون به صرفه خواهد بود.
آیا طب سوزنی اثربخش است؟
همان طور که گفته شد بسیاری از بیماری ها که علم پزشکی در درمان آنها ناموفق بوده است و تنها با تجویز مسکن ها به آرام کردن درد بیماران پرداخته است، با طب سوزنی قابل درمان هستند. ولی سوالی که پیش می آید اینست: در حالی که علم پزشکی و دارو درمانی با انبوهی از عوارض دارویی و ناکامی ها در درمان بیماری ها مواجه شده است طب سوزنی چگونه در درمان و تسکین درد موفق عمل می کند؟ در مواردی گزارش شده که طب سوزنی بر روی دو بیمار یکسان نتیجه متفاوت داشته است
- آیا دو بیمار واقعا دارای بیماری های کاملا یک سان بوده اند
- توان روانی و جسمی آنها دقیقا مشابه همدیگر بوده است
- آیا پزشک متخصص سوزن درمانی آنها دقیقا یک سان بوده اند
- آیا آنها از یک ملیت، نژاد، خانواده و ژن بوده اند
- آیا پیشرفت بیماری در هر دو یکسان بوده است
- آیا مکان، ماه، فصل و سال درمان هر دو یکی بوده است
- و سوالات فراوان دیگر
قطعا اثربخشی هر روش درمانی از فردی به فرد دیگر و از پزشکی به پزشک دیگر متفاوت است. روش و شرایط انجام طب سوزنی اهمیت بالایی در تاثیرگذاری آن دارد. طبیعتا اگر این درمان توسط افراد متخصص و در شرایط استریل انجام شود، عوارض ناشی از انجام طب سوزنی را کاهش میدهد. توجه به این نکته در شرایطی که افراد زیادی برای فرار از عوارض جبران‌ناپذیر داروهای شیمیایی به طب سوزنی گرایش پیدا کرده‌اند، اهمیت زیادی دارد. اما متاسفانه گزارش‌های انتقال عفونت در سوزن درمانی طی دهه گذشته به طور قابل توجهی افزایش یافته است. با توجه به اینکه عوارض این درمان بیشتر پنوموتوراکس (پاره شدن کیسه‌های هوایی ریه) و عفونت گزارش شده است، توصیه میشود متخصصین طب سوزنی به اندازه کافی آموزش داده شوند تا احتمال بروز چنین خطراتی کاهش یابد.بررسی سال ۲۰۱۲ نشان داد که طب سوزنی برای مقابله با برخی از بیماری‌ها در مقایسه با سایر روش‌های درمانی مقرون به صرفه است. همچنین کنار روش‌های درمانی پزشکی برای درمان کمر دردهای مزمن نسبت به روش‌های دیگر، برای بیماران هزینه‌های کمتری داشته است.
درمان از طریق طب سوزنی
تحقیقات و بررسی‌های انجام شده نشان میدهد با وجود اینکه که طب سوزنی یک روش پزشکی جایگزین و تکمیلی است که به صورت ترکیبی با سایر راه‌های درمان نتیجه میدهد، برای کاهش درد چهار نوع مختلف درد مزمن موثر عمل میکند:
۱. درد پشت و گردن
۲. استئوآرتریت زانو
۳. سردرد مزمن
۴. شانه درد
-
درمان کمر درد با طب سوزنی
تحقیقات و بررسی‌هایی که در سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ روی تاثیر سوزن درمانی بر کمر دردهای مزمن روی افراد مختلف در چند کشور انجام شد، نشان میدهد طب سوزنی در کاهش درد و حتی گاه در درمان برخی دردهای ناحیه کمر بسیار خوب عمل کرده است و روند درمانی مثبتی را سیر میکند. مطالعات تصویربرداری مغز نیز اثرات ضد درد این روش درمانی را در افراد نشان داده است. این نتیجه‌گیری به آن معنی است که انجام طب سوزنی در درمان کمر دردهای مزمن فقط تاثیر روانی ندارد، بلکه به طور مستقیم به عنوان یک کاهنده درد و حتی در برخی افراد به عنوان درمان این بیماری عمل کرده است.
-
درمان سر درد و میگرن با طب سوزنی
سر درد می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی نظیر استرس، فشار عصبی، انقباض عضلات شانه، گردن و سر، مشکلات عروقی، ضربه و... باشد. از بین انواع مختلف سر دردهای تنشی، میگرن و سردردهای ناشی از مشکلات گردن، نوع اول یعنی سردرد تنشی شایع ترین مورد بین بیماران است. در این نوع سر درد شدت درد معمولا ملایم تا متوسط است و بیماران آن را به صورت سردردی نبض‌دار در دو طرف سر توصیف میکنند. دانشمندان در دو بررسی جداگانه در سال ۲۰۱۶ دریافتند که طب سوزنی در درمان و از بین بردن درد ناشی از سر دردهای مزمن و میگرنی بسیار مفید و موثر هستند. بر اساس این تحقیقات سوزن درمانی برای پیشگیری از حملات میگرنی شبیه به داروهای پیشگیری عمل میکند.
-
درمان درد آرتروز (استئو آرتریت) با طب سوزنی
استئو آرتریت یک بیماری است که بر اثر فرسودگی مفاصل ایجاد میشود. این بیماری معمولا در مفصل‌هایی بروز میکند که قبلا دچار صدمه شده باشد . آرتروز مفصل‌های بزرگ نظیر مفصل لگن و زانو را گرفتار میکند. تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۱۴ به این نتیجه منجر شد که "شواهد کنونی استفاده از طب سوزنی به عنوان جایگزین برای آنتی‌ژن‌های سنتی در بیماران مبتلا به استئوآرتریت موثر است." همچنین طب سوزنی ممکن است یکی از درمان‌های موثر فیزیکی برای کاهش مقطعی و کوتاه مدت درد آرتروز زانو، در مقایسه با سایر روش های فیزیکی باشد. همچنین شواهدی وجود دارد که طب سوزنی برای افرادی که مبتلا به فیبرومیالژیا هستند مفید بوده و درد یا گرفتگی را بهبود می‌بخشد.
-
درمان درد پس از عمل جراحی و حالت تهوع با طب سوزنی
پس از یک مرور کلی بر تحقیقات و آزمایش‌های انجام شده دانشمندان دریافتند که طب سوزنی در تسکین دردهای حاد پس از عمل جراحی به طرز چشمگیری موثر است. همچنین شواهد کافی برای اعلام این موضوع وجود دارد که طب سوزنی سنتی در درمان حالت تهوع‌های ناشی از بیهوشی و تهوع‌های معمولی موثر است. متخصصان عملکرد طب سوزنی برای تسکین درد و رفع حالت تهوع را مثبت ارزیابی کردند. گرچه برخی دیگر از دانشمندان معتقد هستند این آزمایشات دقیق نبوده و نیازمند بررسی‌های بیشتر است.
-
درمان درد و تهوع مرتبط با سرطان و شیمی درمانی با طب سوزنی
نتایج آزمایش انجام شده در سال ۲۰۱۵ نشان داد طب سوزنی برای کاهش و بهبود درد سرطان در بزرگ‌سالان موثر است. یعنی سوزن درمانی ممکن است به عنوان یک درمان کمکی برای مراقبت از بیماران مبتلا به سرطان موثر باشد. همچنین می‌تواند برای افراد مبتلا به علائم مرتبط با سرطان و شیمی درمانی سودمند باشد. بسیاری از محققین این طب باور دارند طب سوزنی می‌تواند در درمان حالت تهوع‌های ناشی از شیمی درمانی نیز موثر باشد.
-
درمان کم یا پر خوابی با طب سوزنی
یک بررسی متاآنالیز در سال ۲۰۱۶ نشان داد که طب سوزنی با کاهش قابل توجه اختلالات خواب در زنان مبتلا به اختلالات خواب مرتبط با یائسگی همراه است.
-
درمان رینیت آلرژیک با طب سوزنی
رینیت آلرژیک معمولا به عنوان حساسیت فصلی، زکام یا تب یونجه نیز شناخته می شود و علائمی مانند: سرفه، عطسه، خارش، آبریزش بینی و ... دارد.
-
درمان کولیک صفراوی با طب سوزنی
کوليک صفراوي، مشخص‌ترين علامت کوله‌سيستيت، از انسداد موقت مجراى سيستميک با سنگ صفراوى ناشى مى‌شود.
-
درمان افسردگی با طب سوزنی
افسردگی یک بیماری روانی‌ست که باعث احساس غم و ناراحتی مداوم و از دست‌دادن علاقه میشود.انواع مختلفی مانند: (از جمله افسردگی نوروفیزیسم و افسردگی پس از زایمان) دارد.
-
درمان بیماری قلبی با طب سوزنی
بیماری قلبی شامل سایر بیماری‌های قلب از جمله بیماری عروق کرونر، نارسایی قلبی، سکته قلبی، آریتمی قلبی و کاردیومیوپاتی می‌باشد.
-
درمان دیسمنوره اولیه با طب سوزنی
ديسمنوره يک درد خاص همراه با قاعدگي است که معمولاً قبل از سن ۲۰ سالگي و بعد از اولين قاعدگي شروع مي شود.
-
درمان زخم گوارشی با طب سوزنی
زخم های گوارشی شامل زخم هایی هستند، که بر روی مخاط و زیرمخاط مری، معده و بخش های بالایی روده کوچک در نتیجه فرسایش این بافت ها توسط اسید معده رخ می دهند.
-
درمان گاستریت حاد و مزمن با طب سوزنی
گاستریت یا ورم معده به حالتی گفته می شود كه در آن معده دچار التهاب یا عفونت خفیف در لایه مخاطی می شود.
-
درمان درد صورت با طب سوزنی
یکی از جمله اختلالات مغزی استخوانی است که سب درد های شدید در ناحیه صورت می شود.
-
درمان سردرد با طب سوزنی
سر درد ها عللی متفاوتی دارند: سینوزیت, سر درد های عصبی و ...
-
درمان فشار خون بالا با طب سوزنی
فشار خون بالا دلایل و علائم متفاوتی دارد و درمان این بیماری با طب سوزنی بسیار ساده تر از دارو درمانی است.
-
درمان زانو درد با طب سوزنی
درد های ناشی از ساییدگی مفاصل و آسیب های ورزشی و تصادفات.
-
درمان درد کمر با طب سوزنی
دردهایی با منشا عصبی، بالا بودن سن، آسیب های ورزشی و تصادفات.
-
درمان تهوع و استفراغ طب سوزنی
تهوع ناشی از شیمی درمانی و تهوع های صبحگاهی
-
درمان گردن درد با طب سوزنی
درد مهره های گردن بدلیل تصادفات به ویژه در تصادفات موتور سواری
-
درمان درد پس از دندانپزشکی با طب سوزنی
از جمله درد دندانی و درد فک در جراحی های دهان و دندان
-
درمان شانه درد با طب سوزنی
درد، خشکی و گرفتگی شانه که ممکن است از مفصل شانه و یا عضلات، رباط ها و تاندوهان اطراف آن ناشی شود.
-
درمان درد میگرن با طب سوزنی
میگرن سردردی شدید با درد ضربان‌دار و کوبنده است که معمولا در یک طرف سر بروز میکند و اغلب با تهوع، استفراغ و حساسیت شدید به نور و صدا همراه است.
-
تسکین درد پس از جراحی با طب سوزنی
معمولا پس از جراحی محدودیت های خاصی در استفاده از مسکن ها وجود دارد. طب سوزنی با تسکین درد بیمار را برای گذراندن دوره نقاهت پس از جراحی یاری می کند.
-
آرتریت روماتوئید با طب سوزنی
روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید یک بیماری مزمن است که مشخصه اصلی آن درد و تورم مفاصل بخصوص مفاصل کوچک است
-
درمان سیاتیک با طب سوزنی
عملکرد نادرست عصب سیاتیکSciatica موجب بروز یک بیماری به نام سیاتیک می گردد که با درد، ضعف، بی حسی و یا سوزن سوزن شدن پا همراه است.
-
درمان سکته مغزی با طب سوزنی
سکته مغزی اکثرا صدماتی مانند فلج شدن موقت نیمی از بدن را همراه دارد که طب سوزنی با درمان این عارضه به کمک بیماران می آید.
-
درمان آسم با طب سوزنی
اختلال برونش های ریه که با تنگی نفس و سرفه های پی در پی همراه است.
تا این قسمت بیماری هایی را لیست کردیم که بصورت مستقیم با طب سوزنی درمان یا بهبود یافته اند، همچینین برخی از بیماری ها که بطور نسبی با سوزن درمانی درمان شدند عبارتند از:
-
بهبود آکنه با طب سوزنی
آکنه یک بیمارى مزمن است که پیازهاى مو و غدد چربى پوست را درگیر مى‌کند.
-
بهبود وابستگی الکلی با طب سوزنی
وابستگی جسمی مزمن نسبت به الکل سبب رعشه، اضطراب، توهم و هذیان میشود.طب سوزنی یکی از بهترین راه های درمان این افراد است.
-
بهبود فلج بل با طب سوزنی
یک نوع ضعف یا فلج است که عضلات صورت را درگیر می کند. این عارضه به دلیل مشکلی در عصب چهره ای ایجاد می شود.
-
بهبود سرطان با طب سوزنی
طب سوزنی در درمان بعضی از سرطان ها و به عنوان درمان تکمیلی برخی دیگر موثر است.
-
بهبود استرس با طب سوزنی
استرس یک بیماری و دلیل عمده بسیاری از بیماری های دیگر است.
-
بهبود آسیب مغزی با طب سوزنی
آسیب مغزی ناشی از تصادفات و ضربه های مغزی.
-
بهبود دیابت وابسته به انسولین با طب سوزنی
دیابت وابسته به انسولین (دیابت نوع ۱) یك بیماری متابولیكی مزمن است كه مشخصه آن ناتوانی بدن در تولید انسولین است. كنترل خوب دیابت احتمال بروز عوارض را كم می‌كند.
-
بهبود ناباروری زنان با طب سوزنی
طب سوزنی در درمان ناباروری زنان و همچنین آماده کردن شرایط بیمار برای کسب نتیجه بهتر در IVF تاثیر بالایی دارد.
-
بهبود اسپاسم صورت با طب سوزنی
درگیری عصب صورت که می‌تواند با انقباضات عضلات صورت ، ضعف عضلات و یا فلج صورت خود را نشان دهد.
-
بهبود فیبرومیالژیا با طب سوزنی
فیبرومیالژیا سندرم درد اسکلتی-عضلانی مزمنی است که باعث درد شدید در تمام قسمت های بدن می شود.
-
بهبود نقرس با طب سوزنی
نقرس یکی از انواع بیماری های ورم مفاصل می باشد که با درد همراه است. نقرس در اثر افزایش اسید اوریک در خون به وجود می آید.
-
بهبود هپاتیت نوع B با طب سوزنی
ویروس هپاتیت ب نوعی از ویروس هپاتیت است که در کبد انسان جایگزین شده و تکثیر می‌نمایند.
-
بهبود شیردهی مادران به کودکان با طب سوزنی
طب سوزنی سبب افزایش شیردهی مادران کم شیر می شود
-
بهبود اختلال جنسی مردان در طب سوزنی
بنا بر تححقیقات انجام شده طب سوزنی توانایی در مان برخی از اختلالات جنسی را دارد.
-
بهبود نورالژی در طب سوزنی
این بیماری از علل مهم دردهای صورت است. درد با حملا ت تیز و شدید شروع میشود بطوریکه ناگهان مانند برش چاقو و یا فرورفتن سوزنی تیز احساس می گردد.
-
بهبود منییر در طب سوزنی
منییر، اختلال در گو ش داخلی است که با حملات کاهش شنوایی,سرگیجه و وز وز گوش همراه است.
-
بهبود وابستگی به تریاک کوکایین هروئین با طب سوزنی
یکی از درمان هایی که برای اعتیاد بکار برده می شود طب سوزنی است که با کاهش درد و حالات روانی افراد آنها را در ترک اعتیاد یاری می دهد.
-
بهبود درد ناشی از آندوسکوپی با طب سوزنی
بیمارارنی که به صلاح دید پزشکان آندوسکوپی می شوند درد و ناراحتی های خاصی را حین و پس از آندوسکوپی متحمل می شوند. طب سوزنی با تسکین درد به این دست از بیماران کمک میکند.
-
رفع مشکل اختلال تخمدان پلی کیستیک با طب سوزنی
تخمدان پلي کيستيک يکي از علل شايع اختلالات هورموني در خانمها است که سبب بوجود آمدن مشکلات خاصی برای آن ها می شود.
-
کاهش التهاب پروستاتیت مزمن با طب سوزنی
پروستاتیت، التهاب پروستات است. دو نوع پروستاتیت وجود دارد: پروستاتیت حاد و پروستاتیت مزمن باکتریایی. هر دو نوع این پروستاتیت ها ناشی از عفونت پروستات هستند.
-
دیستروفی سمپاتیک
یکی از عوارض آزار دهنده ایست که معمولا بعد از شکستگی، پیچ خوردگی یا دیگر ضربات به اندام بوجود میاید. این عارضه خود را بصورت درد، تورم و خشکی مفصلی در دست یا پای اندام آسیب دیده نشان میدهد.
-
رفلکس ادرار
رفلاکس ادراری برگشت غیر طبیعی ادرار از مثانه به کلیه است که ممکن است سبب تخریب و از کار افتادن کلیه شود.
-
تروماتیک اسکیزوفرنی سیلالیسم
اسکیزوفرنی اختلال عصبی مزمن و شدید که با آشفـتگی در گفـتار،ادراکـ،، عاطفه، تفکر و عملکرد اجتماعی مشخص میشود.
-
گلو درد
گلو درد های مزمن در شرایطی که معمولا فرد فاقد علائم سرماخوردگی است.
-
درد ستون فقرات
درد در ناحیه ستون فقرات که معمولا گسترده است و سبب اخلال در زندگی عادی فرد می شود.
-
گرفتگی گردن
اسپاسم و گرفتگی گردن بر اثر استرس، نشستن نادرست و ضربه‌های واردشده.
-
اختلال مفصلی تمپوروماندیبولار
اختلالات عضلات و مفصل فکی گیجگاهی که معمولا به عنوان مفصل تمپورومندیبولار شناخته می شود، گروهی از وضعیت هایی هستند که سبب درد و اختلال در کارکرد مفصل فک و عضلات ان می شود.
-
کودکان و خانم‌های باردار
باوجود اینکه سوزن درمانی طی هزاران سال در چین مورد استفاده قرار گرفته است، در ایالت متحده تا اوایل سال ۲۰۰۰ روی کودکان مورد استفاده قرار نگرفت. در سال ۲۰۰۷، نظرسنجی ملی مصاحبه بهداشتی برآورد کرد حدود ۱۵۰.۰۰۰کودک درمان طب سوزنی را در شرایط مختلف تجربه کرده‌اند. طب سوزنی به طور بالقوه می‌تواند تعدادی از مسایل مربوط به کودکان معمولی نظیر مسایل دستگاه گوارش، ریفلاکس، کولیک، آسم، آلرژی، ADHD و سردرد را بهبود بخشد. اگر از طب سوزنی در دوران بارداری استفاده شود، اکثر عوارض جانبی ناشی از طب سوزنی خفیف و گذرا خواهند بود. شایع‌ترین عوارض جانبی در این دوران درد، سوزش یا درد نا مشخص و خونریزی است. اگر چه دو مورد مرگ و میر نیز گزارش شده است. گرچه طب سوزنی در زنان باردار غیرقانونی نیست، اما رعایت برخی نکات برای سوزن درمانی خانم‌های باردار الزامی است. همچنین در دوران بارداری باید از قرار دادن سوزن در منطقه شکمی اجتناب شود.
آیا طب سوزنی عوارض جانبی دارد؟
به طور کلی اگر طب سوزنی توسط یک متخصص باتجربه، با استفاده از سوزن‌های استاندارد، تمیز و یک بار مصرف انجام پذیرد ایمن است. برای انجام صحیح طب سوزنی و از بین بردن خطرات احتمالی و عوارض جانبی لازم است پزشک متخصص کاملا آموزش دیده باشد و مهارت کافی داشته باشد. افراد مبتلا به بیماری‌های جدی ستون فقرات، مانند سرطان یا عفونت، گزینه‌های خوبی برای طب سوزنی نیستند. همچنین برخی موارد هستند که نباید با طب سوزنی درمان شوند. نظیر اختلالات کواگولوپاتی (هموفیلی و بیماری پیشرفته کبد)، مصرف وارفارین، اختلالات روانی شدید وعفونت‌های پوستی یا آسیب پوست (مانند سوختگی). متاسفانه بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۹، ۹۰ مورد عوارض جدی شامل ۵ مورد مرگ برای افرادی که ممنوعیت استفاده از سوزن درمانی را داشته‌اند، گزارش شده است. اما باید گفت دلیل این عوارض ماهیت طب سوزنی نیست، بلکه خطاهایی است که از متخصص طب سوزنی سر زده است.
اکثر این گزارش‌ها از آسیا آغاز میشود. این موضوع نشان‌دهنده فقر بهداشتی و عدم استفاده از وسایل استریلکننده در بسیاری از کشورهای این قاره است. البته گزارش‌هایی از عوارض طب سوزنی در کشورهای توسعه یافته نظیر استرالیا، اتریش، کانادا، کرواسی، فرانسه، آلمان، ایرلند، هلند، نیوزیلند، اسپانیا، سوئد، سوئیس، انگلستان و ایالات متحده است. گزارش‌ها شامل ۳۸ مورد عفونت و ۴۲ مورد آسیب اندام بود. شایع‌ترین عوارض جانبی شامل پنوموتوراکس، عفونت باکتری و ویروسی است.بررسی های انجام شده در سال ۲۰۱۳، بدون محدودیت در مورد تاریخ انتشار، نوع مطالعه یا زبان نشان داد ۲۹۵ مورد عفونت میکروسکوپیک پاتوژن به عنوان عوارض طب سوزنی گزارش شده است. منابع احتمالی آلودگی و عفونت عبارت هستند از حوله، بسته گرم یا مخزن آب جوش، استفاده مجدد از سوزن‌های بازیافت شده یا سوزن‌های آلوده، استفاده مجدد از سوزن‌های شخصی و استفاده مجدد از سوزن‌ها در بخش‌های مختلف بدن همان فرد. به همین دلیل توصیه شده است که پزشکان طب سوزنی از سوزن‌های یک بار مصرف استفاده کنند. گرچه استفاده مجدد از سوزن‌های استریلیزه هنوز مجاز است.
مقررات و قوانین طب سوزنی
در انگلستان، ایالات متحده، عربستان سعودی، استرالیا، ژاپن، کانادا و بسیاری از کشورهای اروپایی دستگاه‌های نظارتی مختلفی برای امور طب سوزنی وجود دارد.
به توصیه سازمان بهداشت جهانی، قبل از صدور مجوز یا گواهینامه برای یک متخصص طب سوزنی، ۲۰۰ ساعت آموزش تخصصی برای پزشکان و۲۵۰۰ ساعت آموزش تخصصی برای افرادی که سابقه مطالعات و آموزش‌های پزشکی ندارند الزامی است. بسیاری از دولت‌ها استانداردهای مشابهی را اتخاذ کرده‌اند. در سال ۱۹۹۹ شورای قانون‌گذاری چین، یک شورای پزشکی تشکیل داد. این شورا مسایل مربوط به سوزن درمانی شامل امتحان مجوز، ثبت نام، و همچنین دوره‌های تحصیلی و آموزشی مورد تایید هیئت مدیره را به طور مستقیم هدایت میکند.
کانادا نیز دارای برنامه‌های صدور گواهینامه طب سوزنی در استان‌های بریتیش کلمبیا، انتاریو، آلبرتا و کبک است. استانداردهای تعیین شده برای این درمان، توسط انجمن طب چینی و طب سوزنی کانادا در استان‌ها تحت نظر مقررات دولت تعیین میشود.
مقررات مربوط به سوزن درمانی در ایالات متحده در دهه ۱۹۷۰ در
کالیفرنیا آغاز شد که در نهایت توسط ایالت وایومینگ و آیداهو مورد نظارت و
پیگیری قرار گرفت. الزامات صدور مجوز در دولت‌های مختلف متفاوت است. برای
مثال سوزن‌های مورد استفاده در طب سوزنی در ایالات متحده توسط اداره غذا و
داروی تنظیم میشود. در برخی کشورها نیز طب سوزنی توسط هیئت امتحان پزشکی
تنظیم شده است. در حالی که در بعضی دیگر توسط هیئت صدور مجوز بهداشت یا
آموزش و پرورش تنظیم و تایید شد.
در ژاپن، پزشکان طب سوزنی توسط وزیر
بهداشت، کار و رفاه پس از گذراندن آزمون و فارغ التحصیلی از یک دانشکده فنی
یا دانشگاه، مجاز به فعالیت هستند. استرالیا نیز سنت‌های پزشکی چینی را از
طریق هیئت پزشکی چین در استرالیا و مقررات بهداشت عمومی تنظیم میکند.
تا این لحظه طب سوزنی تعریف شد، تاثیر آن بر بیماری های مختلف بیان شد، عوارض جانبی آن به تفکیک بررسی شد، در حال حاضر نیاز هست بدانیم روش طب سوزنی در شرق و غرب به چه صورتی است. ابتدا به ساکن نیاز تعریف مشخصی از طب شرق و غرب داشته باشیم در مطلب دیگری به تفکیک تفاوت میان طب شرقی و غربی را توضیح داده و به بررسی تفاوت روش کار طب سوزنی در چین و آلمان می پردازیم.
طب سوزنی به روش سنتی چینی
در طب سوزنی سنتی ۴ روش برای تشخیص بیماری و انتخاب نقاط خاص برای سوزن‌گذاری و شروع درمان وجود دارد:
- بازرسی بدن
- معاینه سر و گردن
- بررسی التهاب
- پرسش و لمس کردن
معاینات کلی بیشتر روی چهره و به ویژه زبان بیمار متمرکز است. از جمله تجزیه و تحلیل اندازه زبان، شکل، رنگ و پوشش، وجود دندان در دهان و شرایط عمومی آنها وبوی دهان. همچنین توجه به گوش، حلق و بینی نظیر گوش دادن به صداهای خاصی نظیر خس خس ریه از دیگر عوامل موثر در تشخیص بیماری و راه‌های درمانی است.
نتیجه گیری نهایی وشروع درمان وابسته به پاسخ ۷ پرسش زیر است:
۱. تب و لرز
۲. تعریق
۳. اشتها
۴. تشنگی، طعم و مزه
۵. ادرار، درد و سوزش
۶. خواب
۷. قاعدگی و ترشحات
همچنین در نظر گرفتن احساسات کلی، عواطف و روان بدن بیمار
طب سوزنی به روش غربی - طب سوزنی به روش آلمانی
طب سوزنی در چین تمام بدن بیمار را قابل درمان از طریق سوزن زدن می داند اما در طب سوزن آلمانی ( غربی ) تنها گوش بیمار را منبع قابل درمان سوزن زدن می دانند. طب سوزنی در آلمان و چین در روش کار یکسان ولی در فلسفه متفاوت هستند، هر دو از سوزن های نازک بهره می برند، نقطه هایی از بدن را منبع درمان بسیاری از بیماری ها می دانند، اما طب سوزنی گوش در آلمان، براساس نورولوژی و تحریک عصب پایه ریزی شده است، و طب سوزنی گوش چینی ها براساس فلسفه "چین" یا گردش انرژی در داخل و خارج از بدن پایه ریزی شده است.
چینی ها برای درمان نقاط طب سوزنی گوش از سوزن استیل, مو کسا , خونگیری , دانه گذاری , الکتر اکوپانکچر و ماساژ استفاده میکنند و از طرف دیگر در آلمان از سوزن های طلای برای تقویت نقاط و نقره ای برای تضعیف نقاط و دستگاه نقطه یاب برای مشخص شدن مسیر حرکت , لیزر و فرکانس و فیلترهای رنگی و سوزن های ASP بهره می برند. آلمانی ها معتقدند در حین بیماری تغییرات یونی قابل اندازه گیری با دستگاه های مخصوص دیده می شود یعنی پوست گوش فرد بیماری دچار افزایش یا کاهش یونی می شود، در حالت کاهش یونی از سوزن های مخصوص طلایی برای تقویت و بازگشت به حالت متعادل استفاده می شود و در حالت انباشت یونی از سوزن های مخصوص نقره ای برای تضعیف یونی در محل مربوطه استفاده می شود.
نکته جالب این است که مغز و سیستم و غشای عصبی از قانون تغییرات یونی پیروی می کنند. در فیزیولوژی ورود و خروج سدیم و پتاسیم به درون و بیرون غشای سلولی افزایش یا کاهش تراکم یونی را نمایش می دهد که نشانه ای از بیماری است. دستگاهی به نام نقطه یاب برای اندازه گیری دقیق الکتریکال پتانسیل پوستی یک نقطه وجود دارد که به پزشک مربوطه می گوید برای این نقطه خاص از چه سوزنی طلایی یا نقره ای بایستی استفاده کند. مثلا برای بیماری ناباروری خانم ها به نامhyperprolactinemia بیمار در ان دچار افزایش تولید هورمون پرولکتین شده است استفاده از سوزن نقره ای باعث تولید کاهش شده و دستگاه نقطه یاب نیز چنین می گوید، این دقت درمانگری در طب چینی به هیچ عنوان وجود ندارد.
تجربه بی هوشی با طب سوزنی
در مارس ۱۹۷۲ خانه دار ۳۵ ساله ای به نام الفرید اهل وین با داروهای بیهوشی عمومی بی هوش نشد سپس با طب سوزنی کاملا عالی از درد و ترس و بی حسی موضعی را تجربه کرد. به همین دلیل او الان اولین و معروف ترین بیماری دنیای غرب است. بیمار بعدها برداشت خود را چنین توصیف کرد، وقتی به سالن جراحی آورده شدم، پرستاران نگران بی هوشی من بودند، انگار همه کلینیک آنجا جمع شده بودند، سپس شخصی آمد مثل نیشگون قسمتی از دستم دچار سوزن مقطعی شد که جای سوزن های طب سوزنی بود و پس از آن دستم بی حسی کامل را تجربه کرد، جراحی ۸ دقیقه طول کشید، عمل من خیلی بامزه و خنده دار بود، هیچ چیزی را لمس نمی کردم، به پزشکان نگاه می کردم، از هیچ چیز نمی ترسیدم، شرط اصلی من برای این عمل این بود که هیچ دردی را حس نکنم که این صد در صد محقق شد.
پروفسور بیشکو در این زمینه می گوید:
دلیل ما برای انتخاب این خانم برای طب سوزنی این بود که این خانم بیماری دستگاه اعصاب نداشت پس بهترین مورد برای این آزمایش بود، من روی چهار نقطه از روده بزرگ و کمر او سوزن زدم، بیمار پس از دو دقیقه کاملا از گردن به پائین بی هوش شد، البته که داروهای بی حسی و بی هوشی آماده بود ولی هیچ نیازی به آنها پیدا نکرد. بسیاری از بیمارها ماه ها از عارضه جانبی بیهوشی عمومی قوی رنج می برند، و پس از آن حتی مشاهده شده در سن های بالا نیز دچار آلزایمرهای مدت دار شده اند، حتی داروهای بی حسی برای برخی خانم های باردار باعث سقط جنین شده. در چین هر ساله بیش از ۵۰۰،۰۰۰ هزار جراحی با کمک بی حسی سوزن ها انجام می شود، طب آمار ۹۰% این عمل ها موفقیت آمیز بوده اند.
همانطور که بیان شد طب سوزنی به عنوان یک روش درمان دارای تائید کنندگان و تکذیب کنندگان خود است. عده ای روش طب سوزنی را معجزه آسا می دانند و عده ای آن را فقط روش پلاسبو یا تلقین درمانی می دانند. در این مقاله سعی داریم با گذر از تائید یا تکذیب تاثیر طب سوزنی اطلاعاتی صرفا عمومی در اختیار علاقمندان به شناخت طب سوزنی قرار دهیم و در این مسیر اگر قسمتی از مقاله نیاز به کامل شدن داشته باشد از پیشنهادات دوستان استفاده می کنیم. برای مثال پس از نگارش این مقاله در فروم مربوط به تجربیات شخصی شما از طب سوزنی، اطلاعات جالبی ارائه شد که به مرور مقاله مربوطه تکمیل گشت.